اهميت و اسرار نماز
شنبه ۷ دى ۱۳۹۲
بارى اى عزيز! اسرار نماز آنگاه حاصل شود كه شش چيز حاصل باشد:
اول: حضور دل، يعنى :دل را به هنگام نماز، به هيچ چيز جز پروردگار جلت عظمته تعلق نباشد.
دوم: فهم كردن معانى قرائت و ذكر و تسبيح نماز، به طورى كه دل در فهم آن الفاظ، مطابق زبان باشد.
سوم: تعظيم، يعنى، در آن حالت، عظمت معبود و جلال و جبروتش در خاطر نمازگزار باشد.
چهارم: هيبت، يعنى: از غايت عظمت پروردگار، خوف بر دلش هجوم آرد كه مبادا در اين عبادت تقصيرى باشد.
پنجم: اميد كه مقام كرم وجود خداوند اكرم الاكرمين بر او معلوم باشد، كه از نهايت مرحمت، او را محروم و بى نصيب نخواهد فرمود و گناهانش را خواهد بخشيد.
ششم: شرم، يعنى: خود و عبادت خود را كوچكتر از آن بداند كه شايسته درگاه باشد و عبادت خود را در نهايت شرمسارى و بندگى را با سرافكندگى، به انجام رساند.
همچنانكه براى انجام هر كارى، اسباب و لوازم خوب و مناسب، سبب پيشرفت آن و به نتيجه مطلوب رسيدن است، در اين مقام نيز بايد ادعيه و اخبارى كه در نماز وارد است مد نظر آورد كه يكى از آنها حديثى است كه درباره نماز اول وقت است.
در روايت آمده است كه:
اول: حضور دل، يعنى :دل را به هنگام نماز، به هيچ چيز جز پروردگار جلت عظمته تعلق نباشد.
دوم: فهم كردن معانى قرائت و ذكر و تسبيح نماز، به طورى كه دل در فهم آن الفاظ، مطابق زبان باشد.
سوم: تعظيم، يعنى، در آن حالت، عظمت معبود و جلال و جبروتش در خاطر نمازگزار باشد.
چهارم: هيبت، يعنى: از غايت عظمت پروردگار، خوف بر دلش هجوم آرد كه مبادا در اين عبادت تقصيرى باشد.
پنجم: اميد كه مقام كرم وجود خداوند اكرم الاكرمين بر او معلوم باشد، كه از نهايت مرحمت، او را محروم و بى نصيب نخواهد فرمود و گناهانش را خواهد بخشيد.
ششم: شرم، يعنى: خود و عبادت خود را كوچكتر از آن بداند كه شايسته درگاه باشد و عبادت خود را در نهايت شرمسارى و بندگى را با سرافكندگى، به انجام رساند.
همچنانكه براى انجام هر كارى، اسباب و لوازم خوب و مناسب، سبب پيشرفت آن و به نتيجه مطلوب رسيدن است، در اين مقام نيز بايد ادعيه و اخبارى كه در نماز وارد است مد نظر آورد كه يكى از آنها حديثى است كه درباره نماز اول وقت است.
در روايت آمده است كه:
«اختبروا شيعتى بخصلتين، فان كانتا فيهم فهم شيعتى حقا؛ محافظتهم لاوقات الصلوة و مواساتهم فى المال مع اخوانهم المؤمنين، وان لم يكونا فيهم، فاعزب ثم اعزب ثم اعزب؛
با دو خصلت زير، شيعيان مرا باز شناسيد. اگر اين دو خصلت در ايشان بودت شيعه واقعى هستند يكى از آن دو، رعايت اوقات نماز است به اين معنى كه: نماز را در اول وقت آن، بجاى آورند. ديگر آنكه در ثروت و مال خود، با برادران ايمانى به مواسات رفتار نمايند ليكن اگر از اين دو خصلت، عارى و بى بهره باشند، از آنان، سخت برحذر باش و از ايشان دورى گزين، دورى گزين و دروى گزين».
و در حديث ديگر آمده است كه:
و در حديث ديگر آمده است كه:
«ان الصلوة اذا ارتفعت فى وقتها، رجعت اليب صاحبها و هى بيضاء مشرقة و تقول: حفظتنى حفظك الله، و اذا ارتفعت فى غير وقتها و بغير حدودها، رجعت الى صاحبها و هى سودآء مظلمة تقول: ضيعتنى ضيعك الله؛
نماز، چون در وقت آن گزارده شود، سپيد و درخشان نزد، صاحب خود باز مى گردد و مى گويد: همان طور كه مرا رعايت كردى، خداوند تو را مورد رعايت و حفظ خويش قرار دهد. ليكن اگر نماز، در غير وقت آن گزارده شود و رعايت حدود آن نشود، سياه و ظلمانى نزد صاحب خود مى آيد و مى گويد: همان گونه كه مرا ضايع ساختى خدايت ضايع و تباه سازد».
نماز، چون در وقت آن گزارده شود، سپيد و درخشان نزد، صاحب خود باز مى گردد و مى گويد: همان طور كه مرا رعايت كردى، خداوند تو را مورد رعايت و حفظ خويش قرار دهد. ليكن اگر نماز، در غير وقت آن گزارده شود و رعايت حدود آن نشود، سياه و ظلمانى نزد صاحب خود مى آيد و مى گويد: همان گونه كه مرا ضايع ساختى خدايت ضايع و تباه سازد».
اميرالمؤمنين(عليه السلام ) فرمودند: دوازده آيه از تورات را برگزيده و آن را از عبرى به عربى ترجمه كرده و روزى سه نوبت در آن ها تأمل مى كنم يكى از آن دوازده آيه اين است:
«يابن ادم ان قمت بين يدى، فقم كما يقوم العبد الذليل بين يدى ملك جليل و كن كانك ترانى فان لم ترانى فانى اراك؛
اى فرزند آدم، چنان در برابر من به نماز و نياز پرداز كه بنده اى بى مقدار در برابر پادشاهى عظيم الشأن به پاى مى ايستد به هنگام نماز چنان باش كه مرا در برابر خود مى بينى اگر تو مرا نتوانى ديد، من تو را مى بينم و به كار و رفتار تو، واقف و آگاهم».
منبع:اسرار نماز؛ تأليف:مولى محسن فيض كاشانى