ربا و راههای جلوگیری از آن
پنجشنبه ۱۶ آبان ۱۳۹۲
شوراي عالي حوزه ي علميه ي قم
مركز مديريت حوزه هاي علميه ي خواهران
مدرسه ي علميه ي ثامن الحجج(عليه السلام) پارس آباد
تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)
موضوع
ربا و راههای جلوگیری از آن
استاد راهنما:
جناب آقای توکل زیادی
استاد مشاور:
جناب آقای حسن خانی
تهیه و تنظیم:
خانم طاهره خانی
زمستان 91
چكيده:
در نظام مالی اسلامی کلیه فعالیت های اقتصادی ربوی ممنوع گردیده است و امکان بهره گیری از پول در قالب جایگزین های دیگری ماننده عقد مضاربه، مشارکت، مساقات پیشنهاد شده است.
ربا در فقه اسلام 2 گونه است، نوع اول ربای معاوضی است که خود دارای 2 شرط می باشد اول اینکه جنس مورد معاوضه مکیل و موزون باشد و دوم اینکه هم جنس باشد بنابراین در این نوع از ربا واحدهایی از قبیل متراژ و تعداد ربا محسوب نمی شود، مشهور فقها هم معتقد است که ربای معاوضی تنها اختصاص به بیع ندارد و در سایر عقود نیز مانند صلح و اجاره نیز جاری است. نوع دوم هم اینکه معدود، مکیل و موزون مطرح نیست و شرط اضافی دریافت باب ربا را باز می کند.
ربا باعث تضعیف روحیه ی تعاون و احسان و افزایش طمع و آز در انسان، کاهش تولید و رکود تجارت می شود زیرا طلبکاران بدون انجام فعالیت اقتصادی مفیدی از درآمد بالایی برخوردار می شود و این عمل به اقتصاد جامعه لطمه می زند. و از طرف دیگری وضع اقتصادی بدهکاران هر روز بدتر می شود و تلاش آن‌ها در جهت بهبود شرایط زندگی و حتی حفظ وضع موجود، بی نتیجه می مانند.
با گسترش صنعت بانکداری در دنیا و ورود آن به کشورهای اسلامی، اندیشمندان اسلامی با چالش مهمی روبه‌رو شدند آن مطلب اینکه به جهت ربوی بودن بیشتر معاملات بانکی ربا خواری محسوب و در تعارض آشکار با تعالیم اسلامی قرار داشت.
این تحقیق مشتمل بر چهار فصل می باشد در فصل اول آن مفهوم و شاخص‌های شناسایی ربا و در فصل دوم: حرمت ربا از دیدگاه ادیان و در فصل سوم: ماهیت فقهی معاملات بانکی در بانکداری بدون ربا و در فصل چهارم: راه های گریز از ربا پرداخته شده است.